Sivil Toplum Kuruluşları (STK), toplumun devlet dışında kalan bölümü olarak görülmekte ve resmi kurumlar dışında ve bunlardan bağımsız olarak çalışan, politik, sosyal, kültürel, hukuki ve çevresel amaçları doğrultusunda lobi çalışmaları, ikna ve eylemlerle çalışan, üyelerini ve çalışanlarını gönüllülük usulüyle alan, kâr amacı gütmeyen ve gelirlerini bağışlar ve/veya üyelik ödemeleri ile sağlayan kuruluşlar olarak tanımlanmaktadır.
Sivil Toplum Kuruluşlarının Ortak Değerleri Yurtseverlik, Doğaseverlik, İnsan severlik, Bağımsızlık, Karsızlık, Çıkar gözetmeme ve Gönüllülük, olarak görülmektedir.
Bir başka tanıma göre ise STK’ların; Örgütlülük, Kendi kendine üretme, Devletten her alanda ayrışma, Bağımsız karar alma süreçlerine sahip olma, Şiddete karşı olma, Devletin içinde yaşama, Gönüllülüğü temel alma, Siyasal topluma dâhil ama müdahil olmama özelliklerini taşıması gerekmektedir.
Yukarıdaki tanımlara ve genel kabul görmüş yaklaşımlara göre Dernekler, Vakıflar, Kulüpler, Tüzel kişiliği olmayan düzenli topluluklar, Platform, inisiyatif, alternatif, girişim, ağ türünde yapılar STK olarak sayılabilmektedir.
Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi, STK’larının yönetim yapılarının, yönetilme biçiminin, pay sahipliği, üyelik ve menfaat sahipliğini ilgilendiren düzenlemelerin, tam anlamıyla şeffaf ve doğru bilgilendirmenin günümüz modern kurumsal yönetim ilkelerine uygun yapılıp yapılmadığını inceleyen ve mevcut duruma karşılık gelen bir notu veren sistemdir.
Kobirate A.Ş. tarafından STK’lar için oluşturulan bu metodoloji; SPK 30.12.2011 tarih 28158 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Ser IV, No:56 tebliğin ve 11.02.2012 tarih 28201 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Seri IV No: 57 tebliğde belirtilen kriterler ve STK’ larının bağlı bulundukları yasa, tüzük ve yönetmelikler dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Kobirate Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi’ni Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkelerini (SPKKYİ) bire bir esas alan bir sistemle gerçekleştirmektedir.
Bu sistemde STK’ların SPKKYİ’ne uygun olarak Pay Sahipleri, Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık, Menfaat Sahipleri ve Yönetim Kurulu olmak üzere dört ana başlık altında analiz edilir.
Kurumsal yönetim derecelendirilmesine dayanak oluşturan bilgi ve belgeler STK’ları için setler halinde hazırlanmıştır. Bilgi ve belge setleri STK ile sözleşmenin imzalanmasından sonra internet ortamında STK’na sunulur. Bilgi ve belge setlerinin STK tarafından yanıtlanma süreleri sözleşmede yer almaktadır. İnternet ortamında bilgi ve belge gönderimini sağlayamayan STK’ları için bilgi ve belgelerin aynı düzende manuel olarak gönderilmesine olanak tanınır.
Kurumsal Yönetim derecelendirme çalışmaları;
- Pay Sahipleri (Üyeler) altı alt başlıkta incelenmektedir.
- Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık üç alt başlık ile incelenmektedir.
- Menfaat Sahipleri üç alt başlık ile incelenmektedir.
- Yönetim Kurulu altı alt başlık ile incelenmektedir.
Ana başlıklarında firmanın mikro ölçekte incelemesi ve analizi yapılır.
Bu ana başlıkların kurumsal yönetim derecelendirme notu üzerinde etkileri SPK’nin Kurumsal Yöneyim İlkeleri’nde de belirlediği ağırlıklarda, Pay Sahipleri(üyeler) (%25), Kamuyu aydınlatma ve Şeffaflık (%25), Menfaat Sahipleri (%15) ve Yönetim Kurulu (%35) şeklinde PERFECTRATE programında yapılan hesaplamaya dâhil edilmekte ve STK´nın Kurumsal Yönetim Uyum Notu belirlenmektedir.