Futbol Kulüplerinde Kurumsal Yönetim Uyum Derecelendirme Metodolojisi

Futbol milyonlarca kişinin ilgisini çekmekte, Futbol kulüplerin yönetimi ise milyonları temsil etmektedir. Bu neden futbol kulüplerini yönetenlerin bu kulüpleri en yüksek standartlarda yönetme sorumluluğu bulunmaktadır. Her futbol kulübünün verimli, şeffaf ve hesap verilebilir bir şekilde yönetilmesi için kurumsal yönetim standartlarını uygulaması gerekmektedir.

Futbol kulüplerinin bütün paydaşları özelliklede taraftarları bu tip standartlara ve bu standartların gelişmesine gereksinim duymaktadır. Kurumsal yönetim ilkeleri ile yönetilen bir kulüp en düşük olasılıkla yönetim yapısının sağlığını ve sürdürülebilirliğini yakalayacaktır. Bu gelişme uzun vadede sportif başarıyı beraberinde getirecektir. Futbol kulüplerinde kurumsal yönetim ilkelerinin geliştirilmesi ve uygulaması ile oluşabilecek tüm riskler minimize edilecek duruma gelecektir.

Futbol kulüpleri için amaçlanan güçlü kurumsal yönetim anlayışı ile

  1. Anonim şirket olarak halka açık olan futbol kulüplerinin Sermaye Piyasası Kanunu, TTK ve ilgili kanunlar ve kurumsal yönetim tebliğlerine uygun yapılanmalarında yardımcı olur.
  2. Şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri ışığında etkin bir iç kontrol sisteminin yapılanmasını destekler, kamu yararının gözetilmesini denetler, yolsuzlukların önüne geçilmesine yardımcı olur.
  3. Sorumluluk ilkesi ışığında kuruluşun yasal düzenlemelere uyumunu sağlar, içselleştirdiği uygulamalarla üyelere ve paydaşlara örnek teşkil edilmesini mümkün kılar.
  4. Başta taraftarlar, sporcular, medya kuruluşları, kamu otoriteleri, sponsorlar ve destekçi kuruluşlar olmak üzere tüm paydaşlar ile savunuculuğu yapılan konularda sağlıklı bir iletişim oluşmasını sağlar, güven duyulan bir kuruluş olmasına yardımcı olur.
  5. Yönetim devrinin planlanması ve hayata geçirilmesini kolaylaştırırken, bu aşamada ortaya çıkabilecek kayıpları azaltır.
  6. Yönetim yapısının ideale yakınlaşmasını sağlar.

Kurumsal yönetim uyum derecelendirmesi, futbol kulüplerinin yönetim yapılarının, yönetilme biçiminin, pay sahipliği, üyelik ve menfaat sahipliğini ilgilendiren düzenlemelerin, tam anlamıyla şeffaf ve doğru bilgilendirmenin günümüz modern kurumsal yönetim ilkelerine uygun yapılıp yapılmadığını inceleyen ve mevcut duruma karşılık gelen bir notu veren sistemdir.

OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri, OECD Bakanlar Kurulu tarafından 1999 yılında onaylanarak bu tarihten sonra dünya genelindeki karar alıcılar, yatırımcılar, şirketler ve diğer paydaşlar açısından uluslararası bir referans kaynağı haline gelmiştir.

Türkiye bu gelişmeleri yakından takip ederek, 2001 yılında TÜSİAD çatısı altında oluşturulan çalışma grubunun çabalarıyla “Kurumsal yönetim: En iyi uygulama kodu” rehberini hazırlamıştır. Bu çalışmanın ardından Sermaye Piyasası Kurulu 2003 yılında “Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri” çalışmasını yayımlamış, uluslararası gelişmeleri dikkate alarak 2005, 2010, 2011.2012.2013 yıllarında güncellemiştir. Son olarak 03.Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı resmi gazetede (II-17.1) Sayılı tebliği yayınlamış ve yayın tarihlerinde yürürlüğe koymuştur.

Kobirate A.Ş. tarafından futbol kulüpleri için oluşturulan bu metodoloji; SPK 03.01.2014 tarih 28871 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan (II-17.1) tebliğde belirtilen kriterler ve Futbol kulüplerinin bağlı bulundukları yasa, tüzük ve yönetmelikler dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Kobirate A.Ş. kurumsal yönetim uyum derecelendirmesini Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkelerini (SPKKYİ) bire bir esas alan bir sistemle gerçekleştirmektedir.

Bu sistemde futbol kulüpleri SPKKYİ’ne uygun olarak Pay Sahipleri, Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık, Menfaat Sahipleri ve Yönetim Kurulu olmak üzere dört ana başlık altında analiz edilir.

BİST’de işlem gören şirketler için oluşturulan kriterlerin belirlenmesinde 03 Ocak 2014 tarihinde yayınlanan II-17,1 Sayılı tebliğin 5 maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen grup ayrımları dikkate alınmaktadır Halka açık futbol kulüplerinin tamamı BİST III grup şirketlerdendir grup değişiklikleri oluştuğu zaman ilgili yönetmelik hükümleri dikkate alınmaktadır.

SPK’nın 03 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazete´de yayınlanan II-17.1 sayılı Kurumsal Yönetim tebliğinin 5. Maddesinin 1. Fıkrasında belirtilen ilkelerden aynı tebliğde belirtilen istisnalar dikkate alınarak bu Tebliğin ekinde yer alan kurumsal yönetim ilkelerinden (1.3.1.), (1.3.5.), (1.3.6.), (1.3.9.), (4.2.6.), (4.3.1.), (4.3.2.), (4.3.3.), (4.3.4.), (4.3.5.), (4.3.6.), (4.3.7.), (4.3.8.), (4.5.1.), (4.5.2.), (4.5.3.), (4.5.4.), (4.5.9.), (4.5.10.), (4.5.11.), (4.5.12.), (4.5.13.), (4.6.2.) ve (4.6.3.) numaralı ilkeleri hakla açık şirketler uygulamakla yükümlüdür.

Bu analiz sırasında futbol kulüplerinin kurumsal yönetim ilkelerine uygunluğunu ölçebilmek için belirlenen kriter 378 adettir.

Belirlenen kriterler Kobirate A.Ş.’ye özel olan yazılım programı ile ayrı olarak futbol kulüpleri için kurumsal yönetim uyum derecelendirme soru setine dönüştürülmüştür.